System nieodpłatnej pomocy to publiczna inicjatywa, której celem jest zapewnienie równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim mieszkańcom Polski. Kierowany jest więc do osób, których sytuacja życiowa nie pozwala na skorzystanie z odpłatnej usługi prawnika. Z nieodpłatnej pomocy mogą skorzystać także przedsiębiorcy samozatrudnieni, czyli prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.
System nieodpłatnej pomocy składa się z:
Z usług nieodpłatnej pomocy można skorzystać w około 1500 punktach w całej Polsce – w każdym powiecie.
Czym jest nieodpłatna pomoc prawna?
Nieodpłatna pomoc prawna kierowana jest do osób, które borykają się z problemem prawnym. Profesjonalny prawnik w punkcie nieodpłatnej pomocy prawnej wskaże zainteresowanym obywatelom, jakie są ich prawa i obowiązki oraz pokaże sposób rozwiązania ich problemu prawnego.
Profesjonalny prawnik może także udzielić pomocy beneficjentom przy sporządzeniu odpowiednich pism takich jak pozew, pismo o zwolnienie od kosztów lub o ustanowienie adwokata z urzędu.
Porada prawna udzielana jest w przypadku, gdy problem, z którym boryka się obywatel, ma typowo prawny charakter. Porady prawnej udziela profesjonalny prawnik z odpowiednim doświadczeniem, np. adwokat, radca prawny, aplikant radcowski lub adwokacki.
Kto może skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej?
Nieodpłatna pomoc prawna kierowana jest do wszystkich obywateli, którzy nie mają możliwości opłacenia kosztów usługi prawnika. Przysługuje także przedsiębiorcom samozatrudnionym, czyli takim, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą.
Czym jest nieodpłatne poradnictwo obywatelskie?
Nieodpłatna porada obywatelska kierowana jest do osób borykających się z problemami, które nie mają natury wyłącznie prawnej. Doradca obywatelski analizuje problem wraz z beneficjentem oraz przedstawia mu, jakie ma prawa i obowiązki. Poradnictwo obywatelskie ma szerszy zakres przedmiotowy niż poradnictwo prawne, gdyż odnosi się także do tych kwestii życia codziennego, które nie są uregulowane w legislacji. Charakteryzuje się ono także większym zaangażowaniem przede wszystkim przy sporządzeniu wraz z beneficjentem planu działania w danej sytuacji.
Doradca obywatelski wspiera beneficjenta w samodzielnym rozwiązaniu problemu, a w razie potrzeby, sporządza z nim plan działania wyjścia z problematycznej sytuacji życiowej i pomaga w wykonaniu go krok po kroku. Niektórzy doradcy obywatelscy specjalizują się w określonych dziedzinach adresując porady do konkretnych grup społecznych, na przykład w zakresie niepełnosprawności, spraw konsumentów, dyskryminacji lub uzależnień.
Porada obywatelska może, ale nie musi dotyczyć problemu typowo prawnego. W oparciu o analizę sytuacji doradca obywatelski udziela informacji i wskazuje różnorodne ścieżki postępowania, omawia ich wady i zalety, wskazuje gdzie i jakiej pomocy dalej szukać. Wybór ostatecznego rozwiązania należy do beneficjenta. Do decyzji beneficjenta pozostaje również wybór formy porady obywatelskiej.
Kto może skorzystać z nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego?
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie kierowane jest do wszystkich obywateli, którzy znajdują się w trudnej sytuacji i szukają pomocy, która pozwoli im z niej wyjść. Przysługuje także przedsiębiorcom samozatrudnionym, czyli takim, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą.
Czym jest nieodpłatna mediacja?
Nieodpłatna mediacja kierowana jest do osób, które znajdują się w konflikcie. Nieodpłatną mediację prowadzi mediator, który pomaga stronom dojść do porozumienia, bez potrzeby stawania przed sądem.
Nieodpłatna mediacja jest rodzajem polubownego rozwiązywania sporów. Prowadzona jest w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej i poradnictwa obywatelskiego. Celem mediacji jest wypracowanie rozwiązania między stronami konfliktu poprzez dialog z udziałem mediatora.
Mediator może także pomóc obywatelowi w sporządzeniu projektu umowy o mediację, wniosku o jej przeprowadzenie przed sądem, wniosku o przeprowadzenie mediacji w sprawie karnej lub wniosku do sądu o zatwierdzenie ugody, którą zawarto wcześniej podczas mediacji.
Uwaga! Z usługi nieodpłatnej mediacji wyłączone są mediacje zlecone przez sąd oraz sprawy, w których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pomiędzy stronami konfliktu występuje przemoc.
Kto może skorzystać z nieodpłatnej mediacji?
Nieodpłatna mediacja kierowana jest do wszystkich obywateli, którzy znajdują się w sytuacji konfliktowej i pragną ją rozwiązać pokojowo. Odnosi się to także do przedsiębiorców samozatrudnionych, czyli takich, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Osoba występująca o mediację musi jedynie spełniać warunki skorzystania z systemu nieodpłatnej pomocy.
Nieodpłatna mediacja może zostać przeprowadzona zarówno na etapie przedsądowym, jak i podczas trwania postępowania sądowego, o ile sąd nie skierował jeszcze stron na mediację w tej sprawie.
Uwaga! Należy pamiętać, że mediacji ze stronami nie może przeprowadzić doradca lub prawnik, który wcześniej udzielił porady którejś ze stron.
